Ook al is dit de lente-editie, eindelijk hebben we, terwijl ik dit schrijf, een echte winter in Nederland. Er wordt dus geschaatst op het Wijchens Meer met een gevoelstemperatuur van -17°. Wie had dat gedacht? Extreem is de maand februari vermelden de meteorologen. Het is namelijk de koudste maand sinds 1901 (sinds de metingen), maar gelukkig ook héél zonnig.
De mensen in mijn omgeving en uiteraard de gasten in het hospice hebben behoefte aan zonnestralen.
Jammergenoeg het laatste artikel over het “gebouw”, maar nu over gordijnen en vrolijke kleuren en de zon naar binnen laten komen. Ook willen wij onze gasten iets extra’s bieden als daar behoefte naar is. Er zijn twee avonden georganiseerd met uitleg over voet-en handmassage. De gunfactor warmte en stilte is hierbij groot. Met de hand en vanuit het hart op papier gezet. En bij al dat zonnig geleuter zijn we ook serieus bezig. Kwaliteit is hierbij erg belangrijk. Even op de hersencellen in laten werken. Tot slot is er op 17 maart in “De Schakel” onze jaarlijkse herdenkingbijeenkomst geweest. Deze keer het thema “handen” aan de hand van Marja’s beleving.
Veel leesplezier op het balkon, in de tuin, op het terras of achter het glas, maar het liefst in de voorjaarszon.
Marion
Ons gebouw (5)
Dit wordt de laatste aflevering van deze serie, waarin we tot nu toe konden lezen hoe het gebouw van de grond kwam. Maar wil je het gaan gebruiken dan moet het gebouw niet alleen waterdicht zijn, de verwarming en verlichting het doen, maar heb je ook een interieur nodig. Je wilt ook kunnen zitten, gordijnen dichtmaken en kunnen slapen. Dan heb je mensen nodig die verstand hebben van inrichten. Viel het u op, dat we in de vorige bouwafleveringen enkel en alleen mannen gesproken hebben? En bent u verbaasd dat er bij de inrichting wel vrouwen aan het woord komen? Nee hè…? Conclusie: de emancipatie schiet niet op. Maar dat terzijde: we gaan kennismaken met Jeanne Jeurissen en Han Euwens, die toen deze klus voor hun rekening hebben genomen.
Ik ontmoet beide dames in het hospice, waar ze drie jaar na de opening voor het eerst weer eventjes rondlopen. Ze glunderen, blij dat alles er nog zo goed uitziet en ze zijn nog even tevreden met het resultaat van hun bijdrage. We halen een kopje koffie in de huiskamer/keuken en dan vertellen de dames hoe het zo gekomen is. Toen Jeanne ooit advies nodig had voor haar interieur kwam ze bij woninginrichting “Kabinet de Vrij” in Nijmegen terecht, alwaar Han de scepter zwaaide. Han merkt op dat: “Toen ik bij haar in huis kwam bleek ook dat we dezelfde smaak voor kunst deelden”. Tegen de tijd dat de inrichting van het hospice aan de orde kwam, waren beide dames beschikbaar, enthousiast en was de vakkennis in huis. Toenmalig bestuurslid Toos van Peursem, die een grote zorgervaring heeft, was de opdrachtgever. En na een oriënterend bezoek aan het Hospice Druten gingen ze aan de slag.
Bij hun eerste kennismaking met het gebouw schrokken ze wel van de geplande uitvoering van de badkamer: de deuren zouden op de verkeerde plaats komen. Daar konden zij geen goede inrichting van maken. Gelukkig was de wijziging nog mogelijk en lieten de bouwers zich overreden. Door deze wijziging kunnen onze bewoners nu rechtstreeks van bed naar badkamer en is er plaats voor een kleine eethoek. “Geen leuk begin, maar het is allemaal goedgekomen. We hebben fantastisch samengewerkt met de uitvoerders!”. Het was niet omdat Han en Jeanne het mooier vonden dat de badkamerdeur naast het bed kwam, maar het was in het belang van de gebruiker. “Het belang van de bewoner is altijd ons uitgangspunt geweest”, vertelt Han. Dus geen kabelgoot achter het bed met stopcontacten en zuurstofaansluiting en geen tv boven het voeteneinde aan het plafond. Dat zijn ziekenhuisoplossingen. In plaats daarvan kwamen er hele grote tv’s tegen de muur aan de overkant van het bed en gewone stopcontacten. “Zorg dat het gezellig, prettig, intiem wordt!”.
De in-betweengordijnen werden de basis voor het interieurontwerp. En na lang zoeken vonden ze een stof met dunne streepjes, in de vier kleuren die nu in de meubels terugkomen. De vier kamers hebben zo elk een eigen kleur gekregen. En de balans in kleur geeft rust. Daarna heel Wijchen en het halve land afgereisd om leveranciers te vinden die meedachten om tot het juiste product en een vriendelijke prijs te komen. Zo deed Hormes zijn best om een passende oplossing te vinden voor de vijf keukens. Een ander voorbeeld van een leverancier die meedacht was Expert: “Die vijf tv’s moet je niet nu in november kopen maar in januari, dan hebben de leveranciers altijd aanbiedingen”. Voor de bedden slaagden we in Wijchen bij de Waterbeddencentrale. Han kende de inrichtingswereld natuurlijk goed en Jeanne kende “Wijchen”. Er werd ook goed opgelet of stoelen en banken een goede zit hadden; “Ik ben klein”, vertelt Jeanne, “en Han is groot. Als we beiden goed zitten is het o.k.”. En zorgen dat er goede stoffen gebruikt werden. Behalve kwaliteit zijn hier de hygiënische eigenschappen van de stoffen belangrijk.
Hadden ze een vast budget, wil ik weten? Nee, er was geen limiet afgesproken. Ze overlegden vaak met Toos en hebben altijd beknibbeld. Alleen bij de relaxstoelen is dat niet gebeurd. Ze wilden dat deze perfect zouden zijn. Het was een hele klus om meubels van zoveel verschillende leveranciers goed te laten combineren. “We hebben gekocht bij luxe inrichtingswinkels maar ook bij Ikea en Hema en als we niet konden kopen wat we nodig hadden, dan maakte Sjoerd Rossen het wel”. Lampen kopen was ook niet gemakkelijk. De kappen van de staande lampen zijn speciaal voor ons gestoffeerd. En dat er boven de huiskamertafel iets afwijkends moest komen was duidelijk: daar kwam een uitbundige kroonluchter. Veel meubels hadden een flinke levertijd en omdat ze relatief laat konden beginnen met de inrichting werd het nog een race tegen de klok om alles vóór de opening geleverd te krijgen. En ook nog schoonmaken…..
En is dat gelukt? Jazeker: de tweeduizend bezoekers bij de opening hebben dit met eigen ogen kunnen zien. Het ontwerp, de inrichting, de kwaliteit die de bouwers hebben geleverd kregen alle lof. Maar dat er zoveel mensen bezig waren geweest rioleringen in te graven, kilometers leidingen te verwerken in wanden en plafond, 122 zonnepanelen op het dak hadden geplaatst, de energiehuishouding berekend en nog zovéél meer onzichtbare activiteiten, dat begrepen toen alleen de kenners. Ik hoop dat deze vijf artikelen ook die inspanningen in het zonnetje hebben gezet.
Harrie
Voet-en handreflexologie in het hospice
Plus: informatieavond in de Meander over voet-en handreflexologie. In de voet is het hele lichaam weergegeven. Net als dat in de hand het geval is. Er bestaan diverse opleidingen waar je massage kunt leren. Als je vrijwilliger in het hospice bent, kun je, als je dat wilt, je diensten aanbieden. Ineke Klop, voormalig apothekersassistente, biedt dat (kosteloos!) aan aan de gasten. Alleen als de gasten dat willen, benadrukt zij. En je moet het ook niet doen als je een kwartiertje over hebt. Voor alles moet de vrijwilliger zelf bereid zijn om de voeten van de gast te behandelen. Zorg ervoor goed te zitten, op krukje bv. en dat je de eigen energie bij je houdt. Dus goed aarden en zorg voor warme handen. Als je voelt dat je meegaat in de negatieve energie die de gast zou kunnen hebben dan is het goed om je handen en polsen “af te slaan”. Precies dezelfde beweging die je gebruikt bij het “afslaan” van een kwikthermometer. Veel van onze gasten liggen op bed. Het is mogelijk om iemand in bed te behandelen. Iedere gast bij ons heeft een relaxstoel (met voetstuk, dat omhoog kan). Daar gaat het het beste in. Dan zit je recht voor de gast en begin je, na een korte introductie, met de rechtervoet. De linkervoet pak je in.
Informatie-avond in de Meander d.d. 19 februari 2018 Ineke de Jong opende de avond. Zij roemde het aantal belangstellenden dat op deze avond was afgekomen. Deze werd geleid door vier docenten: Ineke Klop, Astrid Eerman, Wilma v.d. Wielen en Barbara Robben. Na een korte theoretische uitleg praatten we in groepjes van drie over stellingen. Astrid leidde dit. Daarna ging het vooral om de praktijk. Dan voel je wat een aanraking met je doet. Heerlijk is de massage van de voet, maar ook van de hand. Verkeerd kun je het eigenlijk niet doen, als je het maar met aandacht doet. Stil zijn wilde deze avond niet lukken (veel vrouwen bij elkaar, hè), maar bij een gast zal dat wel gaan. Je neemt er de tijd voor en je zorgt dat zowel de gast als jij van de massage kunnen genieten. Want dat is wel een ervaring: het is ook heel fijn om een massage te geven! Ineke de Jong sloot de avond af met een gedicht. De tekst ziet u onderaan deze lente-editie van Vier Jaargetijden. Zou het toeval zijn dat het thema van de Herdenkingsdienst dit jaar “handen” is? Wat kun je met handen veel (goeds!) doen. Alleen als de gast dat wil uiteraard. Met handen kun je vaak meer dan met woorden.
Marja en Marion
P.S. Er ligt een mapje met informatie over hand- en voet massage ter inzage in de vrijwilligersruimte.
De toekomst van de palliatieve zorg
In Nederland kent de palliatieve zorg een sterke ontwikkeling. Voor de professionals en vrijwilligers die er bij betrokken zijn, komt er steeds meer goede informatie en ondersteuning. Mensen in hun laatste levensfase en hun naasten krijgen daardoor steeds betere zorg. Wat speelt er allemaal?
Om even dicht bij huis te blijven: het eerste hospice in Nederland werd in 1989 in Nieuwkoop geopend. Bijna dertig jaar later kun je kiezen. Er zijn er nu 250… Je merkt het ook aan de aandacht in de media, waar regelmatig liefdevolle dieptereportages worden gepresenteerd. Zeer recent nog: op 13 maart kon je een reportage zien van Beau van Erven Dorens, die vijf dagen te gast was in een hospice. Al die aandacht geeft feitelijk aan dat we palliatieve zorg steeds belangrijker vinden. Maar hospices bestrijken slechts een deel van de palliatieve zorg. De meeste mensen sterven thuis, in een zorginstelling of het ziekenhuis. En overal is grote vraag naar gepaste goede zorg en aandacht. En dat signaal heeft ook de politiek bereikt.
In 2014 is door de overheid het NPPZ gestart. Dat is de afkorting voor Nationaal Programma Palliatieve Zorg. Daarvoor is tot 2020 €51 miljoen beschikbaar met als doel de palliatieve zorg te verbeteren. In 2020 wil men het volgende bereikt hebben:
Wij, burgers en onze zorgverleners zijn ons bewust van het belang van palliatieve zorg en wij praten daar tijdig over.
De organisatie en financiering moeten goed geregeld zijn. Zo moeten meer mensen kunnen sterven waar ze dat willen (meestal thuis). Palliatieve zorg is een onderdeel van de reguliere zorgverlening . De kennis is snel beschikbaar en er is meer aandacht voor de sociale en spirituele aspecten. En de financiering van de palliatieve zorg zal duidelijk en niet bureaucratisch (!) moeten zijn.
De kwaliteit van de palliatieve zorg wordt verbeterd. Belangrijk daarbij is dat iedereen die werkzaam is in de zorg daar een goede basiskennis van heeft. Op dit moment is er in de zorgopleidingen nog weinig aandacht voor.
De behoeften van de mensen in hun laatste levensfase en hun naasten staan centraal. Mantelzorgers zijn minder vaak overbelast en goed opgeleide vrijwilligers moeten ingezet kunnen worden op alle plaatsen waar mensen overlijden.
Bent U er nog? Nog niet afgehaakt…? Want dit is werkelijk een zeer ambitieus programma waar volop aan gewerkt wordt. Als onderdeel van dit programma is afgelopen oktober het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland, gepresenteerd. Want wil je kwaliteit verbeteren dan moet je wel kunnen aangeven wat goede kwaliteit is. Het is opgesteld door vertegenwoordigers van patiënten en hun naasten, zorgverleners en zorgverzekeraars. In de inleiding van dit werkstuk stelt men dat men is uitgegaan van “de waarden, wensen en behoeften van de patiënt en hun naasten”. De artsenfederatie KNMG treedt op als “hoeder” van dit kwaliteitskader en gaat samen met de partijen overleggen hoe deze leidraad naar de praktijk kan worden vertaald. Naar aanleiding van al deze ontwikkelingen heb ik Martijn Derks gevraagd om een reactie. Martijn is in het bestuur van Hospice Wijchen verantwoordelijk voor “kwaliteit”. In algemene zin is hij tevreden met dit document en onderschrijft de uitgangspunten. “Het is ruim geschreven en is geen verplichting”. “Wij gaan er zeker mee aan de slag en alles wat voor ons bruikbaar is gaan we ook oppakken”. Hij noemt als bijvoorbeeld het optimaliseren van de samenwerking met de ZZG. Ook wordt het de basis voor het samenstellen van ons eigen kwaliteitskader, wat daarna weer samengevat wordt tot een bruikbaar document voor onze vrijwilligers. En belangrijk: “Het zal onze eigen interpretatie worden. Daar biedt dit document ook de ruimte voor. Wij zijn van Wijchen”. Dat draagvlak moet blijven. Zo zijn we drie jaar geleden immers gestart: Door Wijchen. Vóór Wijchen. Het kwaliteitskader is dus een onderdeel van een groot landelijk project om op vele terreinen de palliatieve zorg te verbeteren. In “Vier Jaargetijden” willen we daar aandacht aan blijven geven. Nieuwsgierig geworden? Wil je meer lezen of wil je niet zo lang wachten? Kijk dan eens op: http://www.nationaalprogrammapalliatievezorg.nl.
Harrie
Witte dâ
Er een vrijwilliger vorig jaar in het blad “Pallium” voor palliatieve zorg genoemd is. Dit, omdat ze van het geld wat ze met haar echtgenoot van de genodigden kreeg, i.v.m. hun veertigjarige bruiloft bijzondere kunst voor de tuinen van het Hospice heeft laten maken. En wel twee prachtige vogelhuizen. Gemaakt door Ger Pekel.
Om met de vogels door te gaan hebben de gevederde tuinbezoekers vetbollen van Paula gekregen en zingen ze daarom vast een toontje hoger.
Er meerdere cursussen voor vrijwilligers van het hospice en thuiswakers gegeven worden in 2018 om nog betere zorg te geven.
Deze winter verbleven er vijftien gasten in het hospice en bij de thuiswakers vijf mensen. – Over de laatste groep kanjers een vermelding. Terwijl de wind rond het huis waaide en de gevoelstemperatuur Siberisch was, de bouwvakkers vorstverlet hadden, gingen de thuiswakers op pad. En waren zij een nacht waken waar nodig was (ook buurgemeenten). Waarschijnlijk draaide de meeste van ons zich nog een keertje om in het warme bed.
Enkele gasten in het Hospice hebben kunnen genieten van de bekende Wijchenaar Jo Toonen, die op 28 februari in de Huiskamer van ’t Mozaiek nog geïnterviewd is door Martin Simek (oud radio en televisie-verslaggever). Hij had speciaal tijd gemaakt om in de huiskamer van het Hospice door mooie woorden en intieme liedjes te zingen.
Marion
Herdenkingsbijeenkomst maart 2018
Ook dit jaar was het een waardige bijeenkomst van nabestaanden, vrijwilligsters en vrijwilligers, bestuursleden, ZZG-ers, coördinatoren en overige belangstellenden. Vooral de bijdragen van de nabestaanden in de vorm van muziek en woorden troffen het hart.
Het boekje (keurig verzorgd door de werkgroep) leidde de aanwezigen door de plechtigheid. Het noemen van de namen van de gestorvenen is ieder jaar weer het hoogtepunt van de bijeenkomst.
Om Bram Vermeulen te parafraseren: “Als je naam niet meer wordt genoemd, dan pas ben je vergeten.”
Marja
Attent
Als vrijwilliger in het hospice ben je vaak net zo druk met huishoudelijke taken als met de zorg voor onze gasten. Ook leuk, maar niet als er geen zoute haring in huis is als een gast daar naar snakt, of de laatste appels er doorheen zijn gevlogen. Dan wil je het liefst op de fiets springen en op en neer naar de Coop vliegen. Toch….? En sinds kort kan dat! Mari van Rens van de gelijknamige rijwielhandel kwam een splinternieuwe fiets brengen. Wij blij en Mari ook, zie ik op de foto. Tine Boes neemt de fiets in ontvangst.
Het is een hele mond vol: “ZLTO, Zuidelijke Land en Tuinbouw Organisatie, Rijk van Nijmegen”. De commissie Landbouw en Samenleving hiervan organiseert twee keer per jaar een gezellige bijeenkomst en dan wordt er ook gecollecteerd voor een goed doel, dat aansluit bij de behoeften van minder gelukkige leden. En zo kwam het dat in december een kleine delegatie €680 naar het hospice bracht.
Kerkelijke organisaties ondersteunen ons werk regelmatig. In het afgelopen kwartaal werden er collectes gehouden bij de Twaalf Apostelen in Balgoy en de Streekgemeente Maas en Waal. Daarnaast werden we ook nog bedacht door de Parochiële Charitas Sint Anna in Balgoy en de Vrienden van de Boskantse Mariakapel. Er wordt veel gebeden en daarnaast ook geld ingezameld voor goede doelen.
Bij Philipsen Accountants werden dit jaar geen kerstkaarten verstuurd. Niet omdat men moest bezuinigen maar men vond het zinvoller om de bespaarde euro’s aan ons hospice te schenken.
Je hebt een accordeon en je speelt er steeds minder op. Telkens als je er langs loopt kijkt dat instrument je verwijtend aan. Gelukkig vind je een nieuwe liefhebber en krijgt er ook nog €50 voor! Maar ja, wat doe je met dat geld? Naar het hospice dus.
Mevrouw Hofland heeft een pedicurepraktijk en daar stond het afgelopen jaar een “potje op de balie”. Toen dat op 31 december werd leeggemaakt kwam er zomaar €400 uitgerold. En die rolden verder naar onze bankrekening…
Wie wel eens het hospice heeft bezocht weet dat de koffiemachine zo ongeveer het middelpunt is van de huiskamer. Daar staat een lief spaarvarkentje bij,dat de koffiedrinkers smekend aankijkt. Maar het kan ook buiten het varkentje om: een familie die in grote getale trouw hun dierbare kwam opzoeken maakte later €100 over met de beschrijving: “Voor de vele bakjes koffie die we mochten drinken.”
Dit is maar een selectie van al die welkome gaven. Enkelen daarvan pakte ik willekeurig uit het lijstje en sommige, omdat ik een glimlach niet kon onderdrukken.
Harrie
Ik geloof
Ik geloof dat ik geen groter geschenk kan ontvangen dan door de ander te worden gezien, te worden gehoord, te worden begrepen en aangeraakt.
Het grootste geschenk dat ik kan geven is de ander te zien, te horen, te begrijpen, aan te raken wanneer dat gebeurt voel ik dat er contact is gelegd.
Virginia Satir
ANBI Status
De VPTZ Wijchen (RSIN: 8005.55.636) zet zich voor 100% in voor het Algemeen Belang. Daarom is een gift aan de VPTZ en aan het Hospice Wijchen aftrekbaar bij uw belastingaangifte; dit volgens de speciale ANBI (Algemeen Nut Beogende Instellingen) –regeling.
VPTZ
Hospice en Thuiswaken Wijchen is aangesloten bij VPTZ Nederland.